تعبیر دیپلماسی پارلمانی اگرچه جزو ادبیات غیررسمی سیاست خارجی محسوب میشود اما به زعم کارشناسان براساس ضرورت بهرهگیری از ظرفیتهای مجلس در تعاملات بینالمللی برای پیگیری حقوق ایران و ایفای نقش در سطح بینالملل پدید آمده است. در این خصوص با علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفتوگو کردهایم.
- نسبت دیپلماسی پارلمانی با سیاستهای کلان کشور چیست؟
اگر بخواهم مصداقی بگویم بحث کاهش روابط با انگلیس یکی از آنها بود. مصوبات قانونی متعددی که موجب تقویت روابط ما با کشورها در عرصه تجاری، اقتصادی و سیاسی میشود از جمله مسائلی است که کمیسیون سیاست خارجی در آن نقش ایفا میکند. در مسائل مهم سیاست منطقهای و بینالمللی همچون بحث هستهای، بحرانهای منطقهای و فرامنطقهای بهخصوص در قبال آمریکا و انگلیس کمیسیون نقش اساسی و مهم دارد.
- این دیپلماسی ابعاد غیررسمی نیز دارد؟
مسئولیت سیاست خارجی بهطور رسمی برعهده وزارت خارجه در کشور است ولی وقتی قانونی همچون کاهش رابطه با انگلیس از سطح سفیر به کاردار در مجلس تصویب میشود دست مجلسیها برای اتخاذ مواضع شفاف باز است و بسیاری از فعالیتهایی را که وزارت خارجه نمیتواند انجام دهد، مجلس قادر به انجام آن است.
- دیپلماسی پارلمانی مجلس هشتم را چگونه ارزیابی میکنید؟
ما در مجلس هشتم کمیته حقوقبشر را راهاندازی کردیم که بسیار فعال بود. کمیته مطالبات ملی را راهاندازی کردیم که آقای نقوی حسینی مسئولیت آن را برعهده دارد. مسائل مربوط به پیگیری حقوقی اشیای قیمتی که در موزههایی مانند لوور فرانسه و کشورهای اروپایی وجود دارد از طریق همین ابزارها پیگیری شد. براساس قراردادهایی که در دوره قاجار با کشورهای اروپایی بسته شده بود، کالاهای زیادی بهصورت امانی از کشور خارج شده و برنگشته است. بنابراین ما کمیته مطالبات ملی را راهاندازی کردیم که ابتکار مهمی بود.
- فعالیت کمیسیون درخصوص تحریم و ترور چه بود؟
ما این موضوع را در قالب کمیسیون حقوق بشر و بینالمجالس اسلامی و جهانی مطرح کردیم، مصوبه گرفتیم و در موضعگیری کشورها گنجاندیم. افزون براین از ظرفیت کشورهای عضو جنبش عدمتعهد استفاده کردیم.